Waterstof: het potentieel van North Sea Port
North Sea Port is de grootste waterstofhub van de Benelux: jaarlijks produceren en consumeren de bedrijven 580 kton waterstof in het havengebied. De haven heeft dan ook het potentieel om dé waterstofhub van Europa te worden.
De productie van waterstof in het havengebied zal steeds groener worden, dankzij de zonne-energie en windenergie die wordt opgewekt in het havengebied. Ook de grootschalige vraag kan North Sea Port aan, door de combinatie van eigen productie en import. Dankzij een uitstekend netwerk van pijpleidingen en een sterke verbinding met het achterland, komt waterstof vlot tot in het havengebied van North Sea Port.
Duurzame, lokale waterstofproductie
Om duurzame waterstof te produceren, zijn grote hoeveelheden groene stroom nodig. Nu al staan projecten in de steigers om dat waar te maken, en er is nog ruimte vrij voor andere bedrijven.
In het havengebied van North Sea Port wordt momenteel 500 MW zonne- en windenergie opgewekt en komt er 1,5 GW stroom van de windparken op zee aan land. Met dank aan het landelijk hoogspanningsnetwerk (380 kV) in Borssele en Gent (Rodenhuize) kunnen toekomstige waterstoffabrieken grote hoeveelheden stroom afnemen.
Verdere investeringen zijn cruciaal om grote hoeveelheden groene energie te produceren. Extra windparken zullen nodig zijn om elektriciteit in North Sea Port aan te landen. De Nederlandse overheid plant in Borssele tenminste 4 GW extra aan te landen voor 2030. In België wordt 2,3 GW wind aangeland in Zeebrugge. Netwerkbeheerders TenneT en Elia zullen extra capaciteit en infrastructuur moeten voorzien.
Waterstof importeren
De productie van deze duurzame waterstof zal niet volstaan voor de toekomstige grootschalige vraag in North Sea Port en het achterland. Import zal nodig zijn, en ook daar is North Sea Port een geschikte haven voor. Het potentieel voor import van waterstof via North Sea Port wordt geschat op 6 Mton per jaar in 2050.
Import van waterstof zal op verschillende manieren gebeuren. Een daarvan zou via de stof ammoniak kunnen zijn. Ammoniak kan, in tegenstelling tot waterstof, in tanks als vloeistof worden opgeslagen. Het kan gebruikt worden als energiebron en als grondstof voor de productie van waterstof. In de haven zijn al opslagtanks aanwezig die gebruikt kunnen worden voor import van ammoniak. Er zijn in North Sea Port ook concrete projecten in ontwikkeling om vanaf 2025 duurzame waterstof via deze methode te importeren.
Uniek grensoverschrijdend pijpleidingennetwerk
Om waterstof binnen, van en naar het havengebied te kunnen vervoeren, wordt een grensoverschrijdend netwerk van pijpleidingen geconstrueerd. Dit netwerk gebruikt waar mogelijk bestaande leidingen en nieuwe pijpleidingen waar nodig. Het Nederlandse Gasunie en het Belgische Fluxys werken hiervoor samen. Deze infrastructuur zou in 2026 klaar moeten zijn voor gebruikers, met steun van industrie en overheden.
Sterke achterlandverbindingen
Door haar centrale ligging zal North Sea Port uitgroeien tot een waterstofknooppunt. North Sea Port ligt zowel op belangrijke waterstofverbindingen in België (de as Zeebrugge-Antwerpen) en Nederland (de as Rotterdam-Chemelot). Met de bouw van het grensoverschrijdend netwerk, wordt ook het Europese binnenland bereikt.
Samen met de achterlandverbindingen via spoor, binnenvaart en over de weg zal dit North Sea Port doen groeien tot een waterstofhub van Europese schaal, waar werkgelegenheid en toegevoegde waarde duurzaam worden verankerd en er ruimte is voor nieuwe bedrijvigheid en investeringen.
North Sea Port, jouw partner voor waterstof
Voor bedrijven die waterstof willen gebruiken en/of produceren is North Sea Port dé partner om mee samen te werken. Er is aanbod van waterstof, er is infrastructuur om het te vervoeren en er zijn voldoende gronden ter beschikking om nieuwe bedrijven een veilige haven te bieden.
North Sea Port is nu al de grootste waterstofspeler in de Benelux: jaarlijks produceren en consumeren de bedrijven in het havengebied 580 kton waterstof. Het havenbedrijf zal met de bijkomende investeringen uitgroeien tot een belangrijke Europese speler op vlak van waterstof. De haven heeft daartoe een waterstofstrategie ontwikkeld, zodat de energietransitie van fossiele brandstoffen naar meer duurzame waterstof gemaakt kan worden.
“De beschikbaarheid van duurzame waterstof en de bijbehorende infrastructuur zal nieuwe, innovatieve industrie aantrekken. Economische toegevoegde waarde en werkgelegenheid worden zo verder verankerd in het havengebied, met steeds minder negatieve impact op de omgeving.”- Daan Schalck, CEO van North Sea Port
Transitie naar duurzame waterstof
North Sea Port is volop bezig met het uitbouwen van een volledig duurzaam waterstofnetwerk. De reden daarvoor is simpel: de komende jaren zal de vraag naar (groene) waterstof vanuit de bedrijven alleen maar toenemen.
De waterstof die momenteel in North Sea Port geproduceerd en geconsumeerd wordt is zogenaamde grijze waterstof. Deze waterstof wordt geproduceerd uit aardgas, een productieproces dat CO2 uitstoot. North Sea Port streeft naar klimaatneutraliteit tegen 2050. Om dat te bereiken, zal de productie van waterstof duurzaam moeten worden.
Carbon Capture and storage
De overgang van grijze (CO2-uitstotende) waterstof naar groene (klimaatneutrale) waterstof verloopt via blauwe waterstof. Dat is waterstof die wordt verkregen door hetzelfde productieproces als bij grijze waterstof, met dat verschil dat de geproduceerde CO2 zal worden afgevangen en opgeslagen. Deze processen staan bekend als CCS: Carbon Capture and Storage. Opslag van waterstof gebeurt bijvoorbeeld in lege gasvelden in de Noordzee. De CO2 wordt dan met schepen naar daar vervoerd. Rond 2025-2026 zullen de eerste bedrijven deze technologie al gaan toepassen.
Waterstof zonder CO2-uitstoot
Om duurzame waterstof te produceren, zal aardgas in het productieproces vervangen worden door groene elektriciteit en water. Door middel van elektrolyse wordt hiermee zogenoemde groene waterstof geproduceerd, zonder CO2-uitstoot. Tegen 2025 zullen verschillende fabrieken voor de productie van groene waterstof gebouwd worden, goed voor een totaal van meer dan 500 MW. Na 2025 vindt een snelle opschaling plaats naar een opgesteld vermogen van ca. 2 GW in 2030.